မူလပ်က္ သုညတ တရား(၆) မ်ဳိး

ဦးဝိဇယ—- အရွင္ဘုရား ၪာဏ္ထက္လုိ႔သာ အလြယ္တကူ သေဘာေပါက္တာပါဘုရား။ ဒီလုိ သေဘာေပါက္ဘုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။ ကုိယ့္ကုိကုိ သိရတာဟာ သတိပ႒ာန္ (၄)ပါးစလုံး ပါဝင္ပါတယ္ဘုရား။ ကာယ၊ေဝဒနာ၊စိတၱ၊ဓမၼ ၊ဟူေသာ သတိပ႒ာန္ (၄)ပါး။သိတာ ႏွင့္ သိစရာဟူေသာ ရုပ္၊ နာမ္ (၂)ပါး၊ ခႏၶာ (၅)ပါး၊ အာယတန (၁၂)ပါး ၊ဓာတ္ (၁၈)ပါး ဟူေသာ အားလုံးကုိ ပရမတ္ အစစ္ ေတြ႔ျမင္ရတာပါဘုရား။ ဒီေလာက္နားလည္ သေဘာေပါက္သြားလွ်င္၊ အရွိတရား သတိထားတတ္ျခင္း ၊သတိပ႒ာန္ အေၾကာင္းကုိ နားလည္ ပါၿပီဘုရား။

ဓမၼပီယ—- နံပါတ္ (၄) ျဖစ္တဲ့ (မူလ ဓမၼ ) ေခၚ မူလပ်က္ သုညတ တရား ၊ အေၾကာင္းကုိလည္း ဆက္ၿပီးရွင္းျပေတာ္မူပါဘုရား။

ဦးဝိဇယ—- (မူလဓမၼ) ေခၚ မူလပ်က္ သုညတ တရားဟာ (၆)မ်ဳိး ရွိပါတယ္ ဘုရား။

(၁) အ ဝိဇၨာ မာန ပညတ္တရား ၏ မူလပ်က္ သုညတ တရား။

(၂) ဝိဇၨာ မာန ပညတ္ တရား ၏ မူလပ်က္ သုညတ တရား။

(၃) ျဖစ္ပ်က္ သေဘာတရား ၏ မူလပ်က္ သုညတ တရား။

(၄) သေဘာ၏ အေၾကာင္း တရား၏ မူလပ်က္ သုညတ တရား။

(၅) ရႈၪာဏ္တရား၏ မူလပ်က္ သုညတ တရား။

(၆) ရႈ ၪာဏ္အေၾကာင္းတရား၏ မူလပ်က္ သုညတ တရား။

လူ နတ္ျဗဟၼာ၊ သတၱဝါ၊ ေခါင္း၊ ကုိယ္ ေျခ လက္၊ ေရေျမ ေတာေတာင္ ၊ လယ္ယာ ကိုင္းကၽြန္းစေသာ (၃၁ ) ဘုံမွာရွိေနတဲ့၊ နာမည္ ပညတ္ စကားအားလုံးကုိ ( အဝိဇၨမာန ပညတ္တရား) ဟုေခၚပါတယ္။ ထုိ အဝိဇၨမာန ပညတ္ စကားလုံးေတြဟာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ဆက္သြယ္လုိ႔ ရေအာင္ ေျပာထားတ့ဲ စကားလုံး သက္သက္ မ်ွသာ ျဖစ္ပါတယ္။

အတိတ္ တုံးကလည္း တကယ္ ကုိင္စမ္းလုိ႔ ရေအာင္ မရွိခဲ့ ပါဘူး။ ပစၥဳပၸန္မွာလည္း ကုိင္စမ္းျပစရာတကယ္ မရွိပါဘူး။ အနာဂတ္မ်ာလည္း ကုိင္စမ္း ျပစရာ တကယ္ ရွိမလာ ႏုိင္ပါဘူး။ကုိင္စမ္းျပစရာမရွိ၊ ပကတိအားျဖင့္ ပ်က္ေနပါတယ္..ဘုရား။

ဥပမာ—-လက္ကုိ ကုိင္ၾကည့္လွ်င္ လက္ဆုိတာကုိမေတြ႔ ႏုိင္ပါဘူး။ ပူတာ၊ေအးတာ ၊ေပ်ာ့တာ ၊မာတာကုိပဲ ေတြ႔ လုိက္ ရပါတယ္။ (လက္) ဆုိတာ ဟာ…..

• အတိတ္တုံးကလည္းတကယ္ မရွိခဲ့ဘူး။
• ပစၥဳပၸန္မွာလည္း တကယ္ မရွိခဲ့ ဘူး။
• အနာဂတ္မွာလည္း တကယ္ ရွိမလာ ႏုိင္ပါဘူး။

အတိတ္၊ အနာဂတ္၊ ပစၥဳပၸန္ ဟူေသာ ကာ လ(၃)ပါး မွာ တကယ္ မရွိႏုိင္တာ ကုိသိရင္ ၊ (မင့္ လက္က လွတယ္၊ မလွဘူး) ေျပာရင္လည္း ေလာဘ၊ ေဒါသ မျဖစ္ပဲ၊ ေအး ေဆး တည္ၿငိမ္စြာ ေနႏုိင္ျခင္းသည္ အဝိဇၨာမာန ပညတ္ကုိ (မူလပ်က္) သုည သိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္ ဘုရား။

Tags: သုညတ (၆)မ်ဳိး