ေမြးေန႔မွာ ေပးျဖစ္တဲ့ ကံလက္ေဆာင္
Friday, 01 January 2010 03:49 | 
Written by Administrator | PDF | | Print | | E-mail
အရွင္ဉာဏိကာဘိဝံသ
(ကာလီဖုိးနီးယားတကၠသိုလ္)
ခုခ်ိန္က ခရစ္စမတ္နဲ႔ ႏွစ္သစ္ကူးခ်ိန္ဆုိေတာ့ ေက်ာင္းေတြပိတ္ထားခ်ိန္။ ဒါေၾကာင့္ အေဝးကုိသြားေရာက္ကာ ေက်ာင္းတက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြလည္း မိဘရပ္ထံျပန္ၿပီး မိဘေမာင္ဘြား ညီအကုိေမာင္ႏွမမ်ားနဲ႔ ဆုံေတြ႕ ခ်ိန္ေပါ့။ ဒီေန႔ UC San Diego ၊ UC Berkeley နဲ႔ Cal Poly ဆုိတဲ့ နာမည္ႀကီး တကၠသိုလ္အသီးသီးမွာ တက္ေနၾကတဲ့ အၾကီးသုံးေယာက္နဲ႔ ဟုိက္စကူးအရြယ္ ညီမငယ္ တစ္ေယာက္ရွိတဲ့ မိသားစုအိမ္ကုိ ယူစီ ဆန္ ဒီေယဂုိမွာ ေက်ာင္းတက္ေနတဲ့ အမႀကီးရဲ့ ေမြးေန႔အျဖစ္ ကပ္လွဴတဲ့ ေန႔ဆြမ္းစား ႂကြျဖစ္တယ္။ ေက်ာင္းကုိႂကြ ေရာက္ကာ သီတင္းသုံးေနတဲ့ အျခားဆရာေတာ္ေလးႏွစ္ပါးနဲ႔အတူ ႂကြၾကပါတယ္။ သုံးပါးထဲမွာ ကုိယ္က အႀကီးဆုံးဆုိေတာ့ ဆြမ္းအႏုေမာဒနာတရား ေဟာဖုိ တာဝန္ ္ၾကတယ္။အစဥ္သျဖင့္ ကုိယ္ေနထုိင္ရာေက်ာင္းမွာ အၿမဲသီတင္းသုံးတဲ့သံဃာ သုံးပါးရွိရာမွာ ကုိယ္က အငယ္ဆုံး။ ခုလုိ ဆြမ္းစားကြမ္းစားမ်ားမွာ ကုိယ့္ထက္ႀကီးတ့ဲ ေနာင္ေတာ္ဆရာေတာ္မ်ားကပဲ တာဝန္ယူေဟာေျပာေနၾကမုိ႔ ကုိယ္ က ေအးေအးေဆးေဆးပဲ ေနေနၾက။ ဒီေတာ့ သူတုိ႔ေတြ မရွိလုိ႔ ကုိယ္ခ်ည္း ႂကြရ တဲ့အခါမ်ိဳးမွသာ တခါခါ တရား ေဟာျဖစ္တယ္။ တခါတခါဆုိရာမွာလည္း တစ္ႏွစ္လုံးမွာမွ တစ္ႀကိမ္ႏွစ္ႀကိမ္ေလာက္ပါပဲ။ တရားေဟာျဖစ္တယ္ ဆုိတာထက္ တရားစကားေျပာျဖစ္တယ္ဆုိက ပုိမွန္မလားပါ။
ခုလုိတခါခါမွသာ ေျပာျဖစ္ေတာ့ အေရးႀကဳံလုိ႔ ေျပာရဆုိရၿပီဆုိလ်င္ ကုိယ့္မွာ အခက္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဘာေျပာရလ်င္ ေကာင္းမလဲလုိ႔ ဦးေႏွာက္ပူေအာင္ စဥ္းစားကာမွ ၁၅ မိနစ္ မိနစ္ ၂ဝ စာေလာက္ ထြက္လာပါတယ္။ မႏၲေလးက မိတ္ေဆြတစ္ဦးကေတာ့ ကုိယ္ေရး တဲ့စာအခ်ိဳ႔ကုိ သူတရားအျဖစ္ ေဟာေနတယ္တဲ့။ ေတာ္ေတာ္စြမ္းတဲ့ပုဂၢိဳလ္။ ကုိယ္ေရးတဲ့စာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ တရားျပန္ေဟာဖုိ႔ ကုိယ့္မွာေတာ့ အခက္။ ေရးထားတဲ့စာ ၾကည့္ဖတ္လ်င္ျဖင့္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္မလားပါပဲ။
တရားေဟာတာက ေဟာေျပာေနၾကသူအတြက္ အခက္မဟုတ္ႏုိင္ေပမယ့္ ခုလုိတခါခါမွသာ ေျပာတဲ့ကုိယ့္အဖုိ႔ ေတာ့ သိပ္ၿပီးလြယ္ကူတဲ့အလုပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ အံဝင္ခြင္က် အဆီအေငၚတည့္တည့္ျဖစ္ဖုိ႔က မလြယ္လွပါဘူး။ စကားလုံးႂကြယ္ႂကြယ္ အေတြးအသြယ္သြယ္ စာေတြကုိေရးေလ့ရွိတဲ့ကုိယ့္ကုိယ္ အမ်ားကေတာ့ တရားေဟာဖုိ႔ လည္း အခက္အခဲရွိႏုိင္မယ္ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ထင္ၾကဟန္တူပါရဲ့။အရွင္ဘုရား တရားမေဟာဘူးလား၊ တရားေဟာ ပါဦးရယ္လုိ႔ မၾကာခဏဆုိသလုိပဲ အဘိယာစက ျပဳတတ္ၾကပါတယ္။ အေရးသန္တဲ့သူတုိင္း အေျပာသန္သူ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာကုိ ထည့္တြက္ဖုိ႔ ေမ့ေနၾကဟန္ပါပဲ။တကယ္ေတာ့ ဒီအခ်က္ကုိ ေမ့လုိ႔မုိ႔သာ ေမ့ေနၾကတာပါ။ ဒီရဲ့အျပန္ အေျပာသန္တဲ့သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား(မ်ားမ်ားလည္းေျပာ၊မနားတမ္းပဲလည္းေျပာတတ္တဲ့ အခ်ိဳ႕ သူေတြ) လုံးဝ ဘာစာကိုမွ မေရးၾကတာကုိ သူသူကုိယ္ကုိယ္ အလြယ္တကူ ေတြ႕ျမင္ေနၾကတာပဲ မဟုတ္လား။
ဆြမ္းစာႂကြေရာက္ဖုိ႔ ကားလာႀကိဳတဲ့ ဖခင္ႀကီးက သူ႔သားတစ္ေယာက္က ဘာသာေရးမွာ နည္းနည္းေပါ့တယ္ ဘုရား။ အဲဒါ သူ႔အတြက္လည္း အထူးျပဳေျပာေပးပါဦးလုိ႔ လမ္းမွာေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ ေဟာေျပာမႈအေတြ႕ အႀကဳံမ်ားတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြအတြက္ဆုိလ်င္ေတာ့ ဒီအခါမ်ိဳးမွာ ဘာကုိဘယ္လုိေျပာရမယ္ဆုိတာ လြယ္လြယ္ ပဲ စဥ္းစားမိႏုိင္မွာပါ။ အခက္အခဲရွိႏုိင္မယ္ မဟုတ္ဘူးေပါ့။ ကုိယ့္လုိ ေဟာေျပာေလ့ မ်ားမ်ားမရွွိတဲ့သူအတြက္ ေတာ့ သူကဒီလုိအထူးတလည္ ေလွ်ာက္ထားေတာ့ ဘာမ်ားေျပာရလ်င္ သင့္ေတာ္ပါ့မလဲလုိ႔ အေျပးအလႊား စဥ္းစားရပါတယ္။ အခ်ိန္တုိအတြင္း စဥ္းစားရတာဆုိေတာ့လည္း ဘယ္မွာ ျပည့္ျပည့္စုံုစုံေတာ့လည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါ့ မလဲ။ သုိ႔ေပမယ့္ သားသမီးေတြအတြက္ ဘာသာေရးနဲ႔စပ္ၿပီး ပူပင္ေနတဲ့ ဒီဖခင္ဆြမ္းဒကာလုိ အျခားေသာ မိခင္ဖခင္ေတြနဲ႔ သားသမီးေတြလည္း ရွိေနမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာခဲ့တဲ့စကားထဲက မွတ္မိသေလာက္ ျပန္ေျပာရလ်င္ျဖင့္ သူတုိ႔အတြက္ တစုံတရာ အက်ိဳးရွိမွာပဲရယ္လုိ႔ ယုံၾကည္မိလုိ႔ ေရးလုိက္တာပါ။ ဖတ္ၾကည့္ပါ ဦး။
ဒီေန႔ သမီးႀကီးခ်ိဳခ်ိဳဝင္းရဲ့ေမြးေန႔ကုိ အေၾကာင္းျပဳလုိ႔ အဖုိးအဖြားေတြကုိ အမွဴးထားကာ မိသားစုဝင္မ်ားက သံ ဃာေတာ္ေတြကုိ ပင့္ဖိတ္ၿပီး ေန႔ဆြမ္းဆက္ကပ္တယ္။ အဲဒီမွာ ဦးဇင္းတုိ႔ကလည္း ေမြးေန႔ရွင္နဲ႔ မိသားစုဝင္မ်ား အတြက္ ဓမၼလက္ေဆာင္ ျပန္ေပးပါမယ္။ ေမြးေန႔ရွင္အတြက္ေတာ့ ေမြးေန႔လက္ေဆာင္ေပါ့။
ဓမၼပဒဆုိတဲ့ က်မ္းစာထဲမွာ ဗုဒၶမိန္႔ၾကားထားခဲ့တဲ့ စကားတစ္ခြန္းရွိတယ္။အဲဒါက-
ဒီဃာ ဇာဂရေတာ ရတၱိ၊ ဒီဃံ သႏၲႆ ေယာဇနံ။
ဒီေဃာ ဗာလာနံ သံသာေရာ၊ သဒၶမၼံ အဝိဇာနတံ။ -တဲ့
‘ဒီဃာ ဇာဂရေတာ့ ရတၱိ’-ဆုိတဲ့ ပထမ စကားစုရဲ့ ျမန္မာလုိအဓိပၸါယ္က အိပ္မေပ်ာ္ေသာသူအတြက္ ညတာဟာ ရွည္လ်ားတယ္ လုိ႔ဆုိလုိပါတယ္။ ဒီဃံ သႏၲႆ ေယာဇနံ-ကေတာ့ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္သူအတြက္ တစ္ယူဇနာခရီးဟာ အလြန္ရွည္လ်ားပါတယ္တဲ့။ ေနာက္ဆုံးအခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဒီေဃာ ဗာလာနံ သံသာေရာ၊ သဒၶမၼံ အဝိဇာနတံ- ဆုိတာကေတာ့ သူေတာ္ေကာင္းတရားကုိ မသိတဲ့သူေတြအတြက္ သံသရာခရီးဟာ အတုိင္း အတာမရွိ အလြန္ပင္ ရွည္လ်ားတယ္လုိ႔ မိန္႔တာပါ္။
ဒီမွာ ဗုဒၶက လူတုိင္းသိလြယ္ျမင္လြယ္ျဖစ္တဲ့ စကားေလးနဲ႔ စပါတယ္။ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့သူအတြက္ ညတာဟာ ရွည္လ်ားတယ္တဲ့။ ဒါ လူတုိင္းသိလြယ္ပါတယ္။ တခါခါ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ စားမဝင္ အိပ္မေပ်ာ္ျဖစ္ တတ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အခါမ်ိဳးမွာ ကုိယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ရွိသူအားလုံးက ႏွစ္ႏွစ္ၿခိဳက္ၿခိဳက္ အိပ္ေမာက်လုိ႔။ ကုိယ္တစ္ေယာက္တည္းသာ ဟုိေတြးဒီေတြး လူးလုိက္လွိမ့္လုိက္နဲ႔ အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္ျဖစ္ေနခဲ့ၿပီဆုိလ်င္ အဲဒီညမ်ိဳး ဟာ အလြန္မွကုိပဲ မကုန္ႏုိင္ မဆုံးႏုိင္ ရွည္လ်ားလြန္းပါတယ္။ မုိးျမန္ျမန္လင္းဖုိ႔ ဆုေတာင္းကာမွ မုိးကလည္း လင္းႏုိင္ခဲလြန္းလွပါတယ္။ အိပ္မေပ်ာ္ႏုိင္ေတာ့ ဟုိေတြးဒီေတြး။ ဟုိေတြးဒီေတြးေတာ့ ပုိၿပီးအိပ္မေပ်ာ္ျဖစ္။ ဂ်ာ ေအး သူ႔အေမရုိက္ ဆုိသလုိပါပဲ။ တခါခါမွာေတာ့ ကုိယ္အ့အေၾကာင္းနဲ႔ကုိယ္ အိပ္မေပ်ာ္ႏုိင္ျဖစ္ရတာကုိပဲ ဟုိလူ႔ အျပစ္တင္၊ ဒီလူ႔အျပစ္တင္၊ ဟုိအရာ စိတ္ဆုိး၊ ဒီအရာသေဘာမက်နဲ႔ ေဒါသလည္း အပုိပြားတတ္ပါေသးတယ္။ ဒါကလည္း သာမန္အိပ္မေပ်ာ္ႏုိင္သူေတြမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့အေျခအေနကုိသာ ရည္ရြယ္ၿပီး ေျပာထားတဲ့စကားပါ။
မင္းတုိ႔လုိလူငယ္ေတြအတြက္ေတာ့ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ညေပမယ့္ အဲဒီညတာမ်ိဳးက ရွည္ခ်င္မွ ရွည္မွာပါ။ တုိလြန္း တယ္လုိ႔ေတာင္ ထင္ေနမလားပါ။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေတြ႕ႀကဳံဖူးတဲ့ အျဖစ္ကေလးတစ္ခုကုိ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
ေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာ ႏွစ္မ်ားဆီက ဝါရွင္တန္ဖက္မွာ လူငယ္တစ္ေယာက္နဲ႔ ေတြ႔ခဲ့ဘူးတယ္။ သူက သူ႔မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္းမနဲ႔ ညက ဖုန္းေျပာတယ္တဲ့။ အဲဒါကုိ သူ႔မိခင္က သားဖုန္းေျပာတာၾကာလုိ႔ သတိေပးတယ္။ သူ႔ကုိ ၾကာတယ္ေျပာလုိ႔ မိခင္ျဖစ္သူကုိ သေဘာမက်တဲ့အေၾကာင္း မနက္လင္းေတာ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြကုိ အာရုံ ဆြမ္းကပ္ေရာက္လာရင္း ျပန္ေျပာတယ္။ ဒီေတာ့ မင္းက ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ေျပာေနလုိ႔တုန္းလုိ႔ ဆရာ ေတာ္တစ္ပါးကေမးေတာ့ သိပ္မၾကာပါဘူးဘုရား။ ည ၁ဝ နာရီကမွ စေျပာတာပါတဲ့။ ဟုတ္ပါၿပီေလ။ ၁ဝ နာရီက ေန ဘယ္အခ်ိန္ထိေျပာတာလဲလုိ႔ ဆက္ေမးေတာ့ နံနက္ ၄ နာရီ ေက်ာင္းကုိ ဆြမ္းကပ္လာဖုိ႔ ထြက္လာခါနီး အထိပါဘုရားတဲ့။ ဒီေတာ့ ည ၁ဝ နာရီကေန မနက္ ၄ နာရီအထိ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းမနဲ႔ ဖုန္းေျပာတာ မၾကာ ဘူးလုိ႔ ထင္တဲ့သူေတြလုိအဖုိ႔ေတာ့ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ ညေပမယ့္ ညတာက ရွည္ခ်င္မွလည္း ရွည္မွာေပါ့။
မင္းတုိ႔လူငယ္ေတြလည္းပဲ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔ ခ်က္တင္လုပ္ရလ်င္ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့ ညတာကေပမယ့္ တုိေကာင္း ေတာင္ တုိေနမလားပဲေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ဒီစကားက အဲဒီလုိသူေတြကုိ ေျပာလုိတာ မဟုတ္ဘူး။ အိပ္မေပ်ာ္တဲ့သူ ေတြအဖုိ႔ ညတာရွည္တယ္ဆုိတာက အိပ္လုိပါလ်က္ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ အိပ္မေပ်ာ္ႏုိင္ ျဖစ္တတ္သူ ေတြကုိသာ ေျပာလုိတာပါ။ ခ်က္တင္လုပ္ခ်င္သူေတြအတြက္ ေျပာတဲ့စကား မဟုတ္ပါဘူး။
တကယ္ေတာ့ ဒီစကားကုိက ေနာက္မွာအဓိကေျပာခ်င္တဲ့ ေလးနက္တဲ့အရာအတြက္ အေျခခံနိဒါန္းသေဘာ ေျပာလုိက္တာပါ။ အဲဒီလုိ နိဒါန္းသြယ္လုိက္ေတာ့ ေနာက္မွာလုိက္လာတဲ့ အေၾကာင္းအရာလည္း ဒီနဲ႔အလားတူ ရွည္လ်ားမႈအေၾကာင္းကုိ ေျပာမွာပဲလုိ႔ ႀကိဳသိထားလုိက္ေတာ့ ပုိမုိသေဘာေပါက္လြယ္သြားတာေပါ့။ ေနာက္ၿပီး သိလြယ္တဲ့အရာနဲ႔ သိဖုိ႔ခက္ခဲတဲ့အရာကုိ ယွဥ္ျပလုိက္ျခင္းက ရွည္လ်ားမႈသေဘာကုိလည္း မွန္းဆလြယ္ကူ သြားေစႏုိင္ပါတယ္။ တဖက္မွာလည္း သာမန္ တစ္ညတာ အိပ္မေပ်ာ္တာေတာင္ ဒီေလာက္ စိတ္ကသိ က ေအာက္ျဖစ္ေစႏုိင္ေသးလ်င္ အဆုံးအစ မထင္ႏုိင္တဲ့ သံသရာႀကီးထဲမွာ က်င္လည္ရၿပီး ႀကီးမားျပင္းထန္လွတဲ့ ဒုကၡဆင္းရဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးကုိ ခံစားေနရျခင္းဆုိလ်င္ျဖင့္ ပုိၿပီးအခံရခက္ေစမွာပဲဆုိတဲ့ မွန္းဆအေတြးမိ်ဳးကုိလည္း ရေစႏိုိင္ပါတယ္။ သမုဒၵရာေရျပင္ထဲဆင္းတဲ့အခါ တစစတိ္မ္ရာကေန နက္ရာဆီေရာက္သြားသလုိမ်ိဳး လြယ္ကူ ရာကေန တစစနက္ရွိဳင္းရာဆီေရာက္သြားတဲ့ ေဟာနည္းပါပဲ။ ဗုဒၶရဲ့ ေဟာေျပာမႈမွာ ကၽြမ္းက်င္လိမၼာပုံ ျပယုဂ္ တစ္္ခုလုိ႔လည္း ေျပာရမွာေပါ့။
ေနာက္တခုက ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္သူအတြက္ တစ္ယူဇနာခရီးဟာ အလြန္ရွည္လ်ားတယ္တဲ့။ တစ္ယူဇနာကုိ ရွစ္ မုိင္ခန္႔လုိ႔ တခ်ိဳ႕ကဆုိတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ တစ္ဆယ့္သုံးမုိင္ခန္႔လုိ႔လည္း ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါက စကားေခ်ာဖုိ႔ တစ္ယူဇနာလု႔ိ ေျပာတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ေျပာခ်င္တာက အလြန္ပင္ပန္းေနသူအတြက္ သာမန္ခရီးတာ အေဝး ေလးေပမယ့္ သြားဖို႔ရန္ ပင္ပန္းလြန္းတယ္လုိ႔ ထင္ရွားတာကုိ ေျပာလုိရင္းပါ။ ဒါလည္း လြယ္လြယ္နဲ႔ သိႏုိ္င္တဲ့ စကားပါပဲ။ ခရီးရွည္သြားၿပီးရလုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္။ ပင္ပင္ပမ္းပမ္း တခုခုကုိ လုပ္ၿပီးရလုိ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အလြန္ေမာပမ္း ႏြမ္း နယ္ေနသူအဖုိ႔ ေျခတစ္လွမ္းေလး လွမ္းရမွာ၊ လက္ကေလးတစ္ဖက္ မ ရမွာ၊ ေျမွာက္ရမွာကုိပင္ အလြန္ပင္ပမ္း လွပါတယ္။ က်န္းမာေရးမေကာင္းလုိ႔ အားအင္ကုန္ခမ္းေနတဲ့သူေတြကုိ ဆရာဝန္ေတြက လမ္းေလ်ွာက္ဖုိ႔ ေျပာတဲ့အခါမွာ လူနာအေနနဲ႔ ဆရာဝန္တုိက္တြန္းမႈေၾကာင့္ လမ္းေလ်ွာက္လုိက္ရေပမယ့္ သူ႔မွာ အလြန္ပင္ပမ္း ရတာကုိ ေတြ႔ဖူးေကာင္းလည္း ေတြ႔ဖူးမွာပါ။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္လည္း ပင္ပမ္းႏြမ္းႏြယ္မႈေၾကာင့္ ကုိယ့္ေျခကုိယ့္ လက္ေလးကုိပင္ မသယ္ မမခ်င္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ရတာကုိ ခံစားဖူးခ်င္လည္း ခံစားဖူးမွာပါ။
ဗုဒၶက အဲဒီလုိ ထင္ရွားတဲ့ သာမန္သူေတြ လက္ခံနားလည္ႏုိင္ေလာက္တဲ့ စကားေလးေတြကုိ ေျပာၿပီးေတာ့ ဒီေဃာ ဗာလာနံ သံသာေရာ၊ သဒၶမၼံ အဝိဇာနတံ - သူေတာ္ေကာင္းတရားေတြကုိ မသိမက်င့္တဲ့ လူမုိက္ေတြ အဖုိ႔ သံသရာႀကီးဟာ အလြန္ရွည္လ်ားတယ္လုိ႔ ဆက္မိန္႔လုိက္ပါတယ္။ ဒီစကားက ဒီမွာ အဓိက ေျပာလုိရင္း စကားျဖစ္သလုိ အေရးအႀကီးဆုံးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားရဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ အဆုံးပန္းတုိင္က ဒုကၡဆင္းရဲေပါင္းစုံေတြနဲ႔ လႊမ္းၿခဳံယွက္ႏြယ္ထားတဲ့ ဒီသံသရာ ဝဋ္ေႏွာင္တြင္းကေန သတၱဝါေတြ ထြက္ေျမာက္ ႏုိင္ေရးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီသံသရာထဲက ထြက္ေျမာက္ႏုိင္ေစဖုိ႔ဆုိလ်င္ ထြက္ေျမာက္ႏုိင္ရာ ထြက္ေျမာက္ ႏုိင္ေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ တရားေတြကုိ သိဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒီတရားေတြကေတာ့ ေဗာဓိပကၡိယ က်င့္စဥ္ဆုိင္ရာ တရား ေတြပါပဲ။
ဒီေနရာမွာေတာ့ သဒၶမၼံ အဝိဇာနတံ သူေတာ္ေကာင္းတရားကုိ မသိတဲ့သူအဖုိ႔ သံသရာက ရွည္လ်ားတယ္လုိ႔ဆုိ ေတာ့ အမ်ားတကာ အသိအၾကားမ်ားတဲ့ "သဒၶါ သီလ သုတ စာဂ ပညာ ဟိရီ ၾသတၱပၸ" ဆုိတဲ့ သူေတာ္ေကာင္း တရား ခုနစ္ပါးအေၾကာင္းကုိပဲ အနည္းငယ္ ေျပာျပပါမယ္။ ဒီမွာ သဒၶါဆုိတာက ယုံၾကည္ျခင္းကုိ ဆုိလုိတယ္။ ယုံၾကည္သင့္တဲ့အရာကုိ ယုံၾကည္ရမယ္။ ဗုဒၶအဆုံးအမမွာေတာ့ ဘုရားတရားသံဃာ ရတနာသုံးပါးနဲ႔ ကံ ကံရဲ့ အက်ိဳးကုိ ယုံၾကည္ရမယ္လို႔ ဆုိလုိပါတယ္။
ဒီလုိယုံၾကည္ဖုိ႔ဆုိရာမွာလည္း အရမ္းကာေရာ အတင္းယုံၾကည္ခုိင္းတာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လက္ခံႏုိင္ ေလာက္တဲ့ အေၾကာင္းယုတၱိ၊ ခုိင္လုံတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးရလဒ္ေတြရွိတဲ့အတြက္သာ ဒီအရာေတြကုိ ယုံၾကည္ရမယ္ လုိ႔ ဆုိတာပါ။
ဒီေနရာမွာ လူငယ္အခ်ိဳ႕အေနနဲ႔ ကုိယ္ေတြ႕မွ ကုိယ္တုိင္ျမင္ရမွ ယုံၾကည္ႏုိင္မယ္လုိ႔ ဆင္ေျခေပးေကာင္းေပးႏုိင္ တယ္။ ကုိယ္မေတြ႕ရေပမယ့္ အျခားျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတဲ့အေၾကာင္းေတြကုိ ေထာက္ဆၿပီးေတာ့ ယုံၾကည္ရတာေတြ လည္း ေလာကထဲမွာ အေျမာက္အမ်ားရွိပါတယ္။ မင္းတုိ႔ေတြလည္း ခုေက်ာင္းသားေတြပဲ။ မင္းတုိ႔သင္ယူ ေလ့ လာေနတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြဟာ မင္းတုိ႔ကုိယ္တုိင္ စမ္းသပ္တီထြင္ထားတာ ဘာတစ္ခုမွ ရွိဦးမယ္ မဟုတ္ေသးပါ ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီအရာေတြဟာ ကုိယ္လက္ေတြ႕စမ္းသပ္ထားတာ မဟုတ္လုိ႔ ကုိယ္တီထြင္ထားတာ မဟုတ္လုိ႔ မသင္ယူရေတာ့ဘူးလားလုိ႔ဆုိေတာ့ ဒီလုိမဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္ေရွ႕ကသူေတြက ဒီပညာရပ္ေတြ သင္ယူျခင္းျဖင့္ အသိပညာ အတတ္ပညာေတြနဲ႔ ျပည့္စုံသြားၾကတယ္။ ဒီအသိပညာေတြကုိ အရင္းျပဳၿပီး ထုိက္တန္တဲ့ ေကာင္း က်ိဳးရလဒ္ေတြ သူတုိ႔ခံစားေနႏုိင္ၾကတယ္။ လူသားေကာင္းက်ိဳး ကမၻာေလာကႀကီး ေကာင္းက်ိဳးကုိ ေဆာင္ႏုိင္ ၾကတယ္ဆုိတဲ့ သာဓကေတြကုိ ေထာက္ဆၿပီး သင္ယူေနၾကရျခင္းျဖစ္တယ္။
တကယ္ေတာ့ ဒုိ႔ေတြေလ့လာသင္ယူေနခုိက္မွာ ဒုိ႔သင္ေနတဲ့ ပညာရပ္ေတြက ဒုိ႔အတြက္ လက္ေတြ႔အသုံးဝင္ တဲ့အရာမ်ိဳးေတြ ဟုတ္ေကာင္းမွ ဟုတ္ပါလိမ့္ဦးမယ္။ တခ်ိဳ႕အရာေတြဆုိလ်င္ လုံးဝနားမလည္တာေတြေတာင္ ပါပါတယ္။ ဒီလုိဒီလုိမွတ္ၿပီး ဒီလုိဒီလုိက်က္ဆုိလုိ႔သာ က်က္မွတ္ၿပီး စာေမးပြဲမွာ ေျဖခ့ဲရတာေတြလည္း မနည္း လွပါဘူး။ သုိ႔ေပမယ့္ ဒီအရာေတြေပၚမွာ ဒုိ႔ေတြအေနနဲ႔ သိပ္ၿပီးေတာ့ေတာ့ သံသယ မပြားမိၾကပါဘူး။ ကုိယ္မမွီ တဲ့အရာေတြျဖစ္ေပမယ့္ ဒီအရာေတြေပၚမွာ ဟုတ္ႏုိင္ပါ့မလားရယ္လုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္ဖုိ႔ကုိေတာင္ သတိမရမိၾကပါ ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အျခားအျခား အလားတူအရာေတြကုိ ယုံၾကည္ေနတာရယ္၊ ဒီအရာေတြက ဒုိ႔ေတြ လက္လွန္းမီေလာက္တဲ့ အေနအထားရဲ့ အထက္အနီးအနားမွာပဲ ရွိေနတယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ေနတာရယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး လက္ခံယုံၾကည္မႈကုိ တုိင္းတာရာမွာလည္း ကုိယ္႔လက္ေတြ႔မွ်ေလာက္နဲ႔၊ ကုိယ့္ဉာဏ္ ေလး မွီရာေလာက္နဲ႔လည္းပဲ တုိင္းတာတတ္တယ္။ ဒါဟာလည္း မွန္ကန္တယ္လုိ႔ မဆုိႏုိင္ဘူး။ ဥပမာ အေနနဲ႔ မင္းတုိ႔ေတြ မူူလတန္းအရြယ္ အလယ္တန္းအရြယ္ေလာက္မွာတုန္းက ခုမင္းတုိ႔ တကၠသုိလ္မွာ သင္ယူေလ့လာ ေနတဲ့ ပညာေတြကုိ သင္ယူရမယ္ဆုိလ်င္ နားလည္ႏုိင္ပါ့မလား။
ခုမင္းတုိ႔သင္ယူေနတဲ့ဘာသာရပ္ေတြဆုိလ်င္ မင္းတုိ႔ရဲ့ မူလတန္းအရြယ္မွာတုန္းကဆုိလ်င္ လုံးဝအဓိပၸါယ္မဲဲ့တဲ့့၊ လက္လွန္းမမီ္ႏုိင္တဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ ျဖစ္ေနမွာပါ။ ဘယ္လုိမွ နားလည္ႏုိင္မယ္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လက္ သင့္ခံႏုိင္ဖုိ႔လည္း ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ မင္းတုိ႔ေတြ အရြယ္ေတြလည္းရလာ။ ေအာက္ေအာက္က အေျခ ခံအေနနဲ႔ တဆင့္ၿပီးတဆင့္သင္ယူလာတဲ့ ပညာရပ္ေတြရဲ့ အေထာက္အပံ့လည္းပါေတာ့ ခုမင္းတုိ႔ေတြ မူလ တန္းအရြယ္က လုံးဝနားမလည္ႏုိင္တဲ့ ဘာသာရပ္ေတြကုိ နားလည္လာႏုိင္ၾကၿပီ။ ဒါေတာင္ အားလုံးကုိ နား လည္တာေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အရြယ္ႀကီးလာေပမယ့္ ေအာက္ကအေျခခံ အသိ ဉာဏ္ပညာေတြကုိ မေလ့လာခဲ့ဘူးဆုိလ်င္ ခုတကၠသိုလ္မွာ သင္ယူေနရတဲ့ ဘာသာရပ္ကုိ လုံးဝသိႏုိင္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ ကုိယ္မူလတန္းအရြယ္က မသိနားမလည္ႏုိင္တဲ့အတြက္ တကၠသုိလ္အဆင့္မွာ သင္ယူ ေနၾကတဲ့ ပညာရပ္ဆုိင္ရာေတြ၊ ဘာသာရပ္ေတြကုိ ဘာမွအဓိပၸါယ္မရွိဘူးလုိ႔ ဆုိခဲ့မယ္ဆုိလ်င္ ပညာရပ္ေတြရဲ့ မွားယြင္းမႈလား၊ ဒီပညာေတြကုိ ခံယူႏုိင္စြမ္း မရွိေသးတဲ့ ကို္ယ့္အသိဉာဏ္ရဲ့ အားနည္းမႈလားဆုိတာ ခြဲျခားနား လည္ႏုိင္မယ္ ထင္ပါတယ္။
ဟုတ္မဟုတ္၊ မွန္မမွန္ကုိ ဆုံးျဖတ္ေတာ့မယ္ဆုိလ်င္ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ တကယ္လက္ေတြ႕က်က် ကုိယ္ေတြ႕စူးစမ္းေလ့လာၿပီးမွ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ သိပၸံပညာရပ္ေတြကုိ လက္ ေတြ႕ ေလ့လာေနတဲ့သူေတြအဖုိ႔ ပုိၿပီးလက္ေတြ႕ဆန္ဆန္ ျပဳမူတတ္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဘယ္အရာကုိမွ အလ်င္အျမန္ ေကာက္ခ်က္ခ်ကာ အရမ္းကာေရာ လြယ္လြယ္ကူကူ ဆုံးျဖတ္လုိ႔ မသင့္ပါဘူး။ ဗုဒၶကေတာ့ သူေဟာၾကားခဲ့တဲ့ ဓမၼေတြနဲ႔စပ္ၿပီး ဧဟိပႆိေကာ-လာခဲ့ပါ၊ လက္ေတြ႔စမ္းသပ္ လုပ္ၾကည့္လုိက္ပါ၊ လက္ေတြ႔လုပ္ၾကည့္လုိ႔ ေကာင္းက်ိဳးရလဒ္ရွိတယ္ဆုိတာကုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ခံစားရမွ လက္ခံယုံၾကည္လုိက္ပါလုိ႔ အတိအလင္း ေျပာ ထားပါတယ္။ လက္ေတြ႕စမ္းၾကည့္ၿပီးမွ လက္သင့္ခံဖုိ႔ တုိက္တြန္းျခင္းမွာ ဘာလက္ေတြ႕မွ စမ္းသပ္မလုပ္မကုိင္ ၾကည့္ပဲ အရမ္းကာေရာ လြယ္လြယ္ကူကူ မွားတယ္ မွန္တယ္ဆုံးျဖတ္တာမ်ိဳးကုိလည္း အားေပးေတာ္မမူဘူး ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္လည္း သက္ေရာက္ေစပါတယ္။
ေျပာခဲ့သလုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လက္ေတြ႕မစမ္းသပ္ႏုိင္ေသးေပမယ့္ ယုံၾကည္ေလာက္ခန္႔ရွိသူေတြ လက္ေတြ႕ စမ္းသပ္လုပ္ကုိင္ၾကည့္ခဲ့ၾကလုိ႔ အက်ိဳးရလဒ္ေကာင္းေတြ ရရွိေနတာကုိ ျမင္ရၾကားရရွိိလ်င္ျဖင့္္ အတုိင္းအတာ အထိ လက္သင့္ခံလုိက္ျခင္းဟာ သိပၸံနယ္ပယ္မွာ ေရွာင္လႊဲလုိ႔ မရႏုိင္တဲ့ အစဥ္အလာတစ္ခုပါ။ ယုံၾကည္မႈတစ္ခု တည္းကုိ အေျခခံၿပီး ကုိယ္ထင္ရာ ေကာက္ခ်က္ဆြဲျခင္း၊ မွန္မမွန္ ဆုံးျဖတ္မႈျပဳျခင္းဟာ လက္ေတြ႕မဆန္သလုိ မယုံၾကည္မႈတစ္ခုတည္းသာ အေျခခံၿပီး ေကာက္ခ်က္ခ်တာေတြ၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်ေတြတာဟာလည္း လက္ ေတြ႕မက်ပါဘူး။ သိပၸံမဆန္ပါဘူး။ ဒါဟာ အႀကီးမားဆုံး အႏၲရာယ္ပါ။
ဗုဒၶကုိ ဘာေၾကာင့္ယုံၾကည္ရတဲ့အခ်က္ထဲမွာ ထည့္ထားသလဲ။ ဗုဒၶက သူ႔သႏၲာန္မွာ အျခားသူေတြနဲ႔ မတူတဲ့ ဂုဏ္ရည္ေတြရွိတယ္။ အဲဒီဂုဏ္ရည္ေတြထဲမွာ ဘယ္ေသာအခါမွ အမွားလုပ္ေတာ္မမူ၊ ေျပာေတာ္မမူေတာ့ျခင္း ဆုိတဲ့ ဂုဏ္လည္းပါတယ္။ လူတုိင္းအမွားမကင္းဘူးဆုိေပမယ့္ ဗုဒၶကေတာ့ အဲဒီလူတုိင္းနဲ႔ မတူတဲ့ ထူးျခားတဲ့ မဟာလူသားတစ္ဦးျဖစ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ လူေတြမွားၾကတယ္ဆုိတာက အဲဒီလူေတြသႏၲာန္မွာ အဲဒီအမွား ေတြကုိ ျပဳလုပ္မိေအာင္ ဖန္တီးတတ္တဲ့ အေျခခံတရားေတြ ရွိေနေသးလုိ႔ပဲျဖစ္တယ္။ အဲဒီတရားေတြကေတာ့ ေလာဘ ေဒါသ ေမာဟ အတၱ မာန ဣႆာ မစၧရိယစတဲ့ မေကာင္းတဲ့ တရားေတြပဲျဖစ္တယ္။
ဗုဒၶသႏၲာန္မွာေတာ့ အဲဒီလုိ အမွားလုပ္ႏုိင္ ေျပာႏုိင္ဖုိ႔အေၾကာင္းရင္းျဖစ္တဲ့ မေကာင္းတရားေတြကုိ ပယ္ၿပီးျဖစ္ ေတာ္မူတဲ့အတြက္ ဗုဒၶလုပ္ကုိင္သမွ် ေျပာဆုိသမွ် စဥ္းစားစိတ္ကူးႀကံစည္သမွ်မွာ ဘာအမွားမွ မရွိႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ေနာက္ၿပီး ဗုဒၶမွာက သူတစ္ပါးနဲ႔ မတူတဲ့ ထူးျခားတဲ့ အသိဉာဏ္ပညာ၊ သနားၾကင္နာတတ္တဲ့ ႀကီးျမတ္တဲ့ ကရု ဏာတရား၊ စာနာေထာက္ထားၿပီး ‘အစြဲမဲ့ခ်စ္တတ္’တဲ့ ႏွလုံးသားကုိလည္း ပုိင္ဆုိင္ေတာ္မူတယ္။ ဒီလုိအမွား ကင္းၿပီး ခ်စ္ျခင္းအားႀကီးတဲ့ ဗုဒၶထံကေန ထြက္ေပၚလာတဲ့ သြန္သင္ခ်က္ေတြကလည္း အလြန္ထူးကဲကာ လုိက္ နာခ်င္စရာ ေကာင္းပါတယ္။ အဲဒီလုိ အမွားကင္းကင္း အစြဲမဲ့ခ်စ္ျခင္းႀကီးႀကီးနဲ႔ ဗုဒၶက ဒုိ႔လူသားေတြအပါအဝင္ အျခားျခားေသာ သတၱဝါေတြအတြက္ ဓမၼဆုိတဲ့ တရားေတာ္မ်ားစြာကုိ ေန႔ညမနား ပင္ပမ္းဆင္းရဲမႈကုိ ပဓာန မထားပဲ ေဟာေတာ္မူခဲ့တယ္။ အစြဲမဲ့ခ်စ္ျခင္းတရားနဲ႔ အျပစ္ကင္းစကားကုိသာ ေျပာဆုိတတ္တဲ့ ဗုဒၶရဲ့ႏႈတ္ဖ်ား က ဘယ္ေသာအခါမွ ႏွစ္မ်ိဳးေသာစကား ထြက္ေပၚေေလ့မရွိပါဘူး။ အမွန္စကားတစ္မ်ိဳးတည္းကုိသာ အစဥ္ ထာဝရဆုိေတာ္မူေလ့ရွိတာပါ။ အေဒြဇၩဝစနာ ဗုဒၶါ- စကားႏွစ္မ်ိဳး ဆုိေတာ္မမူတတ္တာ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ ဂုဏ္ရည္ တစ္ပါးပါ။
ဒီလုိေဟာေျပာႏုိင္တဲ့ အေနေရာက္ေအာင္လည္း ဗုဒၶမွာ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာ ပါရမီဆုိတ့ဲ အလြန္ျပဳလုပ္ဖုိ႔ ခက္ခဲတဲ့ အလုပ္ေတြကုိ လုပ္ခဲ့ရတယ္။ ဒီလုိဒီလုိ ေက်းဇူးတရားေတြေၾကာင့္ ဒုိ႔ေတြက ဗုဒၶကုိ ပူေဇာ္ထုိက္သူအျဖစ္၊ ယုံ ၾကည္ကုိးစားထုိက္သူအျဖစ္ ယုံၾကည္ၾကျခင္းျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့ အတြက္သာ ဘယ္အရာျဖင့္ ကုသုိလ္ျဖစ္တဲ့ ေကာင္းတဲ့တရား၊ ဘယ္အရာကျဖင့္ အကုသုိလ္ျဖစ္မည့္ မေကာင္းတရားဆုိတာကုိ ခြဲခြဲျခားျခား နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီး ေကာင္းတာေတြကုိ လုိက္နာျပဳလုပ္၊ မေကာင္းတာေတြကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ၾကျခင္းျဖင့္ ဒီလက္ရွိဘဝအတြက္ေရာ၊ ေနာင္အနာဂတ္ဘဝမ်ားအတြက္ပါ အေျခခံေကာင္းေတြကုိ ခုိင္ခုိင္ခန္႔ခန္႔ တည္ ေဆာက္ႏုိင္ၾကတယ္။ အေလာင္းေတာ္ဘ၀ကတည္းကစလုိ႔ အမ်ားအတြက္ပဲ ဦးစားေပးစဥ္းစားကာ အၿမဲေပးဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ဗုဒၶဟာ ကုိယ့္အတြက္ပဲ အၿမဲစဥ္းစားၿပီး အျမတ္ရဖုိ႔အတြက္သာ လုပ္ေဆာင္တတ္တဲ့ သူေတြနဲ႔ ေတာ့ ႏိႈင္းမရေအာင္ အလြန္မွလည္း ကြာျခားပါတယ္။ ဗုဒၶရဲ့ ဂုဏ္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပါ။ ခုေျပာျပတာက ေတာ့ အရိပ္အႃမြက္မွ် အျမည္းသေဘာမွ်သာပါပဲ။
ကံ ကံရဲ့အက်ိဳးကုိ ယုံၾကည္ရမယ္ဆုိရာမွာ ေကာင္းတာကုိလုပ္လ်င္ ေကာင္းက်ိဳးကုိ ခံစားရမယ္၊ မေကာင္းတာ ကုိလုပ္လ်င္ မေကာင္းက်ိဳးကုိ ခံစားရမယ္လုိ႔ ဆုိလုိရင္းျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာမွာ နားလည္ထားရမွာက ကံတုိင္းကံ တုိင္းမွာ သူ႔ရဲ့ဆုိင္ဆုိင္ရာ အက်ိဳးေပးကာလဆုိတာရွိတယ္။ အက်ိဳးေပးဖုိ႔ အခ်ိန္မက်ေရာက္ေသးဖူးဆိုလ်င္ ဒီ ကံေတြရဲ့အက်ိဳးက ထင္ထင္ရွားရွား မျပတတ္ပါဘူး။ ဒါကုိ နားမလည္ေတာ့ တခ်ိဳ႕က တပည့္ေတာ္တုိ႔ ေကာင္း တာေတြလုပ္ေနတာပဲ။ ေကာင္းက်ိဳးကုိလည္း မခံစားရပါလား။ အခ်ိဳ႕သူေတြၾကေတာ့ မေကာင္းတာေတြလုပ္ေန ပါလ်က္ ေကာင္းက်ိဳးေတြခံစားေနၾကရတယ္ဆုိၿပီး ေလာေလာလတ္လတ္ကံနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ ျမင္ေနရတဲ့ အက်ိဳးေတြေလာက္ကုိသာၾကည့္ၿပီး ကံနဲ႔စပ္လုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္တတ္ၾကတယ္။ ကံအေပၚမွာ မယုံသကၤာစကား ဆုိတတ္ၾကတယ္။ ကံေတြရဲ့ အက်ိဳးေပးမႈဆုိတာကုိ သာမန္သူေတြအေနနဲ႔က ခြဲျခားသိႏုိင္ဖုိ႔ ခက္ခဲပါတယ္။ ခုေကာင္းက်ိဳးဆုိးက်ိဳးကုိ ခံစံေနရတာေတြဟာ ခုေလာေလာဆယ္ ျပဳလုပ္တဲ့ေကာင္းကံ မေကာင္းကံေတြရဲ့ အက်ိဳးေတြရယ္လုိ႔ ပုံေသကားက် ေျပာလုိ႔မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဗုဒၶက လူသားတစ္ဦးရဲ့ ျဖစ္တည္မႈမွာ ဒီတစ္ဘဝ ဒီ တစ္ခႏၶာ ဒီပစၥဳပၸန္ ကံသက္သက္ခ်ည္းနဲ႔သာ ဆုိင္တယ္လုိ႔ ေဟာခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ေရွ့ေနာက္ဘဝျဖစ္စဥ္ေတြ ကံေတြရဲ့ အခန္းကုိလည္း ထည့္သြင္းေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့တာပါ။ ဒါဟာ မျမင္မေတြ႕ႏုိင္တဲ့ အတိတ္ဆုိတာေတြနဲ႔ ပစၥဳပၸန္ျပႆနာရပ္ေတြကုိ ဖုံးကာပစ္လုိက္တာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။
ေနာက္ၿပီး ကံဆုိတာ အက်ိဳးရလဒ္တစ္ခု ၊ အျပဳလုပ္ခံ တရားတစ္ခု မဟုတ္ဘူး။ ကံဆုိတာ အလုပ္မုိ႔ မင္းကံ ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈ၊ မင္းကံရဲ့ စြမ္းအား ထက္မႈ မထက္မႈဟာ မင္းအလုပ္ေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ကံသတၱိ အေပၚမွာ အမွန္သိျမင္တတ္မႈ ဉာဏ္စြမ္းအားနဲ႔ ဇြဲသန္သန္ ႀကိဳးစားအားထုတ္လုပ္ကုိင္မႈ ၀ီရိယစြမ္းအားေတြကုိ လည္း အခ်ိဳးက် ထည့္ေပးဖုိ႔လုိပါတယ္။ ဒါကုိနားလည္ေစခ်င္ပါတယ္။
အရာအားလုံးမွာ အေၾကာင္းအက်ိဳးဆက္သြယ္မႈ ရွိေနတယ္ဆုိတာကုိ လက္ခံျခင္းကပင္လ်င္ ဗုဒၶသြန္သင္မႈရဲ့ အသည္းအသက္ပါ။ မျမင္မေတြ႕ႏုိင္တဲ့ ေရွးေနာက္ဘဝေတြအတြက္ေတာ့ မင္းမျမင္မေတြ႔လုိက္ရတဲ့ မင္းအဖုိး အဖြားေတြရွိခဲ့လုိ႔ မင္းတုိ႔ေတြလည္း ခုလုိရွိႏုိင္တယ္။ ေနာက္ၿပီး မင္းကုိယ္တုိင္ မျမင္မေတြရေပမယ့္ အျခားသူ မ်ားရဲ့ လက္ေတြ႕ဆုိတာေတြကုိပဲ အေျခခံလုိ႔ သင္ယူေလ့လာေနရတဲ့ အခ်ိဳ႕စာသင္ခန္းထဲက ပညာရပ္ေတြနဲ႔ပဲ ႏႈိုင္းဆၿပီး လက္ခံသင့္ မခံသင့္ဆုိတာကုိ မွန္းဆၾကည့္ကာ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔ အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။
က်ိဳးမဲ့ျပဳလြယ္ က်ိဳးရွိျပဳခက္ဆုိတဲ့ စကားတစ္ခြန္းရွိတယ္။ အက်ိဳးရွိတဲ့အရာေတြကုိ လုပ္ဖုိ႔ခဲယဥ္းေပမယ့္ အက်ိဳး မဲ့တဲ့အရာေတြကုိေတာ့့ လြယ္လြယ္နဲ႔ လုပ္ျဖစ္ၾကတယ္၊ လုပ္ဖုိ႔လည္း လြယ္ကူတယ္လုိ႔ဆုိလုိတာပါ။ အက်ိဳးမဲ့ တ့ဲအရာေတြဆုိတာက လုပ္ဖုိ႔သာ လြယ္တာမဟုတ္ပါဘူး။ အက်ိဳးေပးလည္း လြယ္တတ္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ဥပမာေျပာရရင္ ခုမင္းတုိ႔ ဒီဖရီးေမာင့္ၿမိဳ႕က ကင္မရာတပ္ထားတဲ့ မီးပြိဳင့္က မီးနီကုိျဖတ္ပါၿပီတဲ့။ မင္းလြယ္လြယ္ နဲ႔ပဲ ေဒၚလာ ေလးရာေလာက္ ဒဏ္ရုိက္ခံရပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ မင္းတုိ႔အေနနဲ႔ အဲဒီမီးနီျဖတ္ဖုိ႔ ကိစၥကုိ စကၠန္႔ပုိင္းအတြင္းမွာပဲ ဆုံးျဖတ္လုပ္ေဆာင္လုိ႔ရသလုိ ေဒၚလာေလးရာေလာက္ကုိလည္း စကၠန္႔ပုိင္းအတြင္းမွာပဲ ကုန္ေအာင္ လုပ္ပစ္လုိ႔ရႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မင္းအဲဒီေလာက္ေငြကုိ ျပန္ရဖုိ႔ ရုတ္တရက္စကၠန္႔ပုိင္းအတြင္းမွာ ဘာလုပ္ရင္ ရႏုိင္မလဲလုိ႔ စဥ္းစားမိဖုိ႔ ဆုံးျဖစ္ဖုိ႔လြယ္ကူမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အႀကံေကာင္းဉာဏ္ေကာင္းရွိလုိ႔ ဆုံး ျဖတ္ႏုိင္တယ္ထားဦး။ ေဒၚလာ ေလးရာေလာက္ရဖုိ႔ေတာ့ လြယ္မယ္ မဟုတ္ပါဘူး။
The flowers depart while we hate to loose them, the weeds arrive while we hate to watch them, grow ဆုိတဲ့ စကားေလးတစ္ခြန္းရွိတယ္။"ပန္းပြင့္ေလးေတြကေတာ့ သူတုိ႔ကုိ မ်က္ေစ့ေအာက္က ေပ်ာက္ကြယ္္ သြားမွာကုိ စုိးရြံ႔ေနစဥ္မွာပဲ ဒုိ႔ကုိ စြန္႔ခြါသြားၾကတယ္။ ေပါင္းျမက္ပင္ေတြၾကေတာ့ သူတုိ႔ကုိ မျမင္မေတြ႔ခ်င္ေပ မယ့္ သူ႔အလုိလုိ ဒုိ႔မ်က္ေစ့ေအာက္ကုိေရာက္လာၿပီး ရွင္သန္ႀကီးထြားလုိ႔ေနၾကတယ္"တဲ့။ ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ေကာင္းတဲ့အရာေတြက ရဖုိ႔ခက္ခဲသလုိ ရလာျပန္ေတာ့လည္း ၾကာၾကာတည္တန္႔ေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔ ခက္ခဲ ေပမယ့္ မေကာင္းတဲ့အရာေတြၾက အရလြယ္ၿပီး တမင္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေနစရာ မလုိပဲ အရွည္တည္တန္႔ တတ္တယ္လုိ႔ ဆုိလုိတာပါ။ မင္းတုိ႔ေတြ ခုသင္ယူေနတဲ့ေက်ာင္းစာေတြလည္း ဒီလုိပဲေပါ့။ တမင္ေလ့လာသင္ ယူဖုိ႔လုိတဲ့အရာေတြပဲေလ။ လြယ္လြယ္နဲ႔ မရႏုိင္တဲ့အရာေတြပဲေလ။ ဒါေၾကာင့္ မင္းတုိရဲ့အခ်ိန္ေတြ၊ ေငြေၾကး ေတြကုိ အမ်ားႀကီး ရင္းႏွီးရတာေပါ့။
ကုသုိလ္နဲ႔စပ္လ်င္ေတာ့ ကုိယ့္အေနနဲ႔ လုပ္ဖုိ႔လုိတာက တတ္ႏုိင္သမွ်ေကာင္းရာေတြကုိ စဥ္ဆက္မျပတ္ လုပ္ ေဆာင္ေနဖုိ႔သာပါ။ ဓမၼဆုိတာက သူ႔လုပ္ငန္းသေဘာ သူေဆာင္ပါတယ္။ ေကာင္းတဲ့ကံကုိ ျပဳလုပ္သူဟာ ေကာင္းက်ိဳးကုိ ရရွိလိမ့္မယ္၊ မေကာင္းတဲ့ကံကုိ ျပဳလုပ္သူဟာလည္း မေကာင္းက်ိဳးကုိ ျပန္လည္ခံစားရမွာပါ။ ကံဆုိတာ မ်က္ႏွာႀကီးငယ္ လုိက္တတ္တဲ့ သေဘာမ်ိဳးမရွိပါဘူး။ ဘယ္သူေတြရဲ့ သာေစနာေစ ေစတနာ အေထြ ေထြေၾကာင့္လည္း ကံတရားက သူ႔အရွိန္ကုိ လမ္းေၾကာင္းေျပာင္းလဲသြားေစမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
ကုသုိလ္ကံရဲ့ အက်ိဳးေပးမႈကုိေတာ့ မင္းတုိ႔တက္ေရာက္ေနၾကတဲ့ ေက်ာင္းစာနဲ႔ ႏႈိႈ္င္းယွဥ္စဥ္းစားႏိုင္ပါတယ္။ မင္း တုိ႔ငယ္ငယ္ကတည္းက စာေတြသင္လာၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ မင္းတုိ႔သင္လာတဲ့ အဲဒီစာေတြနဲ႔ ခုခ်ိန္ထိ မင္းတုိ႔ ဘာဝင္ေငြကုိမွ ရေအာင္ မရွာႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သင္လာတဲ့ပညာေတြေၾကာင့္ေတာ့ မင္းတုိ႔တေတြ ထုိက္သင့္တဲ့ အသိဉာဏ္ေတြကုိ အသီးသီးရရွိေနၾကၿပီ။ ဒီပညာနဲ႔ ဝင္ေငြရတဲ့အလုပ္တစ္ခုခုကုိ မလုပ္ႏုိင္ေသး၊ အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္လုပ္ငန္းတစ္ခုခုကုိလည္း ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏုိင္ေသးေတာ့ မင္းတုိ႔သင္ထားတဲ့၊ သင္ေနတဲ့ပညာေတြက တုိက္ရုိက္အက်ိဳးမရွိေသးသလုိ ျဖစ္ေနတယ္။ေနာက္ၿပီးလည္း မင္းတုိ႔အခု (semester) စာသင္ရာသီတစ္ခုၿပီးလုိ႔ ေက်ာင္းကျပန္လာၾကၿပီ။ ဒီစာသင္ရာသီမွာ အခ်ိန္ျပည့္ေက်ာင္းသားေတြအျဖစ္ တစ္ ဆယ့္ႏွစ္ယူနစ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဒီထက္ပုိၿပီးေတာ့လည္း ယူေကာင္းယူခဲ့ၾကလိမ့္မယ္။ ဘာသာရပ္တုိင္းမွာ A ေတြ ခ်ည္းရလုိ႔မုိ႔ မင္းတုိ႔ဟာ ဂ်ီပီေအ 4s ေက်ာင္းသားေတြျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ၾကလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစာသင္ရာသီ တစ္ခုမွာ အမွတ္ျပည့္ရရုံနဲ႔၊ ဒီဆီမီစတာတစ္ခုစာ သခၤန္းစာေတြကုိ ေက်ေက်ညက္ညက္ ေလ့လာသင္ယူရုံမွ်နဲ႔ မင္းတုိ႔ေတြ မင္းတုိ႔လုိခ်င္တဲ့ ဘြဲ႔ဒီဂရီတစ္ခုခုကုိ ရႏုိင္ၾကၿပီလား။ မရႏုိင္ပါဘူး။ ဘြဲ႕တစ္ခုခုရဖုိ႔ ထုိက္သင့္တဲ့ ယူ နစ္ျပည့္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ အၾကမ္းစားအားျဖင့္ ယူနစ္တစ္ရာ့ႏွစ္ဆယ္လုိတယ္ဆုိပါစုိ႔။ မင္းတုိ႔ အဲဒီယူနစ္တစ္ရာ့ ႏွစ္ဆယ္ မျပည့္လ်င္ ဘယ္ေလာက္ပဲေတာ္ေနေန၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ ႀကိဳးစားေနေန၊ ဘြဲ႕မရႏုိင္ေသးပါဘူး။ ဘြဲ႕ရ ဖုိ႔အတြက္ အခ်ိန္လည္း ေပးရသလုိ အခ်ိန္တုိင္းမွာလည္း မင္းတုိ႔ေလ့လာေနဖုိ႔ လုိပါတယ္။
ကံရဲ့သေဘာတရားလည္း အလားတူပါပဲ။ မင္းတုိ႔ျပဳမူေျပာဆုိခဲ့တဲ့ ကံေတြရဲ့အက်ိဳးတရား အရာထင္လာေစဖုိ႔ ကံေတြရဲ့ အရည္အေသြးေတြ ျပည့္ဝေအာင္ လုပ္ေပးဖုိ႔လုိသလုိ ကံတရားရဲ့ ရင့္မွည့္ခ်ိန္၊ အက်ိဳးေပးက်ေရာက္ ခ်ိန္ကုိလည္း ေစာင့္ရပါတယ္။ ဘြဲ႕ဒီဂရီအတြက္ အရည္အေသြးမမွီေသးတဲ့သူအတြက္ ဘြဲ႕တစ္ခုရရွိဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ သလုိ ကံတရားရဲ့အက်ိဳးေပးဖုိ႔ အခ်ိန္မက်ေရာက္ေသးပဲနဲ႔လည္း ဒီကံတရားက အက်ိဳးေပးဦးမယ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္ဘက္က ကုိယ့္ကံေတြ အျမန္ရင့္မွည့္ေစခ်င္တယ္၊ အျမန္အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစခ်င္တယ္ဆုိလ်င္ ကံေတြ အရည္အေသြးျပည့္ဝလာေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးေနဖုိ႔၊ ထပ္ေလာင္းလုပ္ေဆာင္ေပးေနဖုိ႔လုိပါတယ္။ အရန္းကာ ေရာ ကံကုိယုံပါလုိ႔ မတုိက္တြန္းလုိေပမယ့္ အရမ္းကာေရာ ကံကုိမပစ္ပါယ္ဖုိ႔ကုိေတာ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြျဖစ္တဲ့ မင္းတုိ႔ေတြလည္း ဒီေလာက္ေျပာျပလ်င္ မွန္းဆႏုိင္မယ္ထင္ပါတယ္။ ခုဒုိ႔ေျပာျပတာက တကယ့္ကုိမွ အရိပ္အျမြက္မွ်သာပါ။ ဒီထက္ပုိၿပီး ကုိယ္တုိင္လက္ေတြ႕က်က် ေလ့လာဖုိ႔ လက္ခံက်င့္သုံးၾကည့္ဖုိ႔ လုိပါလိမ့္မယ္။ ဗုဒၶကလည္း လာလွည့္ပါ။ စမ္းသပ္လုပ္ေဆာင္ၾကည့္ပါလုိ႔ ဖိတ္မံထားပါတယ္။
သီလဆုိတဲ့ကုိယ္က်င့္တရားေကာင္းေအာင္ထိန္းသိမ္းမႈ၊ သုတဆုိတဲ့ အၾကားအျမင္ဗဟုသုတတုိးပြားေအာင္ ေလ့လာသင္ယူရမႈ၊ စာဂဆုိတဲ့ ကုိယ္ပုိင္ဆုိင္တဲ့အရာကုိ အမ်ားတကာနဲ႔ ခြဲေဝမွ်တကာ သုံးစြဲတတ္မႈ။ အသိ အလိမၼာ အဆင္ျခင္ဉာဏ္ပညာနဲ႔ ျပည့္စုံေစေအာင္လည္း အားထုတ္ၾကဖုိ႔လုိပါတယ္။ မေကာင္းမႈေတြလုပ္ရမွာ ရွက္တတ္ေၾကာက္တတ္ဖုိ႔လည္း လုိပါတယ္။ တခါခါမွာ လူငယ္ေတြက မရွက္ရမွာကုိ ရွက္ၿပီး ရွက္ရမွာကုိၾက မရွက္တတ္လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဒါလည္း ေကာင္းတဲ့လကၡဏာတစ္ရပ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖြယ္၊ ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ဖြယ္ အလုပ္ေတြ အေျပာေတြမွာ ရဲရင့္ၿပီး အကုသုိလ္ျဖစ္ဖြယ္၊ အျပစ္ျဖစ္ဖြယ္ အလုပ္အေျပာမ်ိဳး မွာ ရွက္စိတ္ေၾကာက္စိတ္ရွိဖုိ႔လုိပါတယ္။
အဲေမြးေန႔ရွင္အတြက္ အနည္းငယ္သီးသန္႔ေျပာရမယ္ဆုိလ်င္ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက မိန္႔ထားတာရွိပါတယ္။ ‘ကုသုိလ္ ဥစၥာ က်န္းခံ့သာႏွင့္ ပညာတန္ခုိး တမ်ိဳးမ်ိဳးမွ အက်ိဳးမထြက္ ထုိေန႔တြက္ သက္သက္ဝမ္းနည္းဖြယ္’ တဲ့။ လူတစ္ေယာက္မွာ တစ္ေန႔တာအတြင္းမွာ ကုသုိလ္ရဖုိ႔။ ဒါမွမဟုတ္ စီးပြားဥစၥာရဖုိ႔၊ သုိ႔မဟုတ္လည္း က်န္း မာေရး၊ ပညာေရး၊ ရာထူးဂုဏ္သိန္၊ အဲဒီလုိ လူသားတစ္ဦးအေနနဲ႔ တုိးတက္ႀကီးပြားေရးကုိျဖစ္ေစႏုိင္တဲ့ အရာ ေတြထဲက တစ္ခုခုအတြက္မွ မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ပဲ အခ်ိန္ေတြကုန္လြန္သြားမယ္ဆုိလ်င္ အဲဒီကုန္လြန္သြားတဲ့အခ်ိန္ဟာ ဝမ္းနည္းဖြယ္ ကုန္လြန္သြားျခင္း၊ အခ်ီးႏွီးကုန္လြန္သြားျခင္းလုိ႔ ဆုိရပါတယ္တဲ့။ ဒါေၾကာင့္ ခုေမြးေန႔ဆုိေတာ့ အသက္တစ္ႏွစ္ႀကီးလာလုိ႔ ႏွစ္သစ္တစ္ခုထဲကုိေရာက္ေတာ့မယ္။ ဒီေတာ့ ေနာက္ႏွစ္မ်ားဆီက ကိုယ့္အတြက္ ထိထိေရာေရာက္ အက်ိဳးရွိမယ့္အလုပ္တစ္ခုခု မလုပ္ျဖစ္ခဲ့ဘူးဆုိလ်င္ျဖင့္ ေရွ့လာမည့္ႏွစ္ထဲမွာေတာ့ ကုိယ့္ အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကုိယ့္မိသားစု၊ ကုိယ့္ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းႏုိင္ရာ တစ္ခုခုကုိေတာ့ လုပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္မယ္လုိ႔ သႏၷိ႒ာန္ခ်ၿပီး လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လုိပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္ထဲမွာဆုိတဲ့အတြက္ ေနာင္ေန႔မွ တစ္လေနမွ ႏွစ္လေနမွ စတင္လုပ္ေဆာင္ရမွာလား။ ဒီလုိမဟုတ္ပါဘူး။ ခုကစလုိ႔ လုပ္ေဆာင္ရမွာပါ။
ဒီေနရာမွာ မာသာထရီဇာေျပာထားဘူးတဲ့စကားေလးကုိ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဗုဒၶလည္း အလားတူစကားကုိ မိန္႔ ၾကားဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မင္းတုိ႔လုိ လူငယ္ေတြက ဘာသာေရးနယ္ပယ္က ပုဂၢိဳလ္ေတြ ေျပာတာထက္ တခါခါ မွာ ေလာကထဲမွာ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့သူေတြ ေျပာတဲ့စကားဆုိလ်င္ ပုိၿပီးေလးစားတတ္လုိ႔ ဒီစကားေျပာရ တာပါ။ မာသာထရီဇာက ေျပာထားပါတယ္။ Yesterday is gone. Tomorrow has not yet come. We have only today. Let us begin တဲ့။ မေန႔ေတြဆုိတာလည္း ကုန္လြန္သြားခဲ့ၿပီ။ ဒီမေန႔ေတြနဲ႔စပ္ၿပီး ဒုိ႔ေတြ ဘာမွ မတတ္ႏုိင္ မလုပ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ မနက္ဖန္ေတြဆုိတာလည္း ေရာက္မလာေသးဘူး။ ဘာေတြျဖစ္လာမယ္၊ ဘာ ေတြ လုပ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ တတ္အပ္ေသခ်ာ မေျပာႏုိင္ဖူး။ ဒုိ႔ပုိင္တာက ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ပဲျဖစ္တယ္။ ခုကစၿပီး လုပ္စရာရွိ တာ လုပ္ၾကစုိ႔တဲ့။
ကုိင္းဒီေတာ့ ေနာက္ေနာက္က မလုပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေကာင္းတာေတြ၊ လုပ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ မေကာင္းတာေတြအတြက္ ပူပင္ ေသာက ျဖစ္မေနပဲ၊ ေနာင္မွာျဖစ္လာႏုိင္မည့္ အခ်ိန္ေတြ၊ မေသခ်ာတဲ့အရာေတြကုိလည္း ေစာင့္စားမေနပဲ လုပ္ သင့္တဲ့ ေကာင္းရာမြန္ရာ အက်ိဳးမ်ားဖြယ္ရာ အလုပ္ေတြကုိ ခုကပဲ စၿပီးလုပ္ၾကပါစုိ႔။ ။
ေကာင္းမႈေကာင္းရာ အလုပ္ေတြကုိ အခ်ိန္မဆုိင္း ေန႔ညမဆုိင္းပဲ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ၾကတဲ့သူေတြျဖစ္ပါေစလုိ႔ ေျပာ ရင္း နိဂုမ္းခ်ဳပ္ပါတယ္။ ။
ေမတၱာျဖင့္
Read more...
Ajahn Amaro will outline the way Vipassana meditation affords insight, and how these insights become a vehicle for liberation. Focus is on practical meditation, and there will be plenty of time to raise your individual experiences and questions, to take advantage of Ajahn’s 30+ years experience meditating in Forest temples. If time allows we will do a group meditation too.
Ajahn Pasanno talks on moving beyond the level of occasional meditator. Many people have done retreats or meditation workshops from time to time, but to transform that into a regular and stable practise that integrates with daily life is a step further. We have to keep one eye on spiritual progress though times of great and little inspiration, and both rely on, and support each other as a wider group of practitioners.
