ဘာသာေရးဆိုင္ရာ မွတ္ဖြယ္မွတ္ရာ အၿဖာၿဖာ-(၆)
ဓမၼစၾကာဟူေသာအမည္။
"စတုသစၥဝိနိမုေတၱာ ဓေမၼာနာမ နတၳိ" သစၥာေလးပါးမွ လြတ္ေသာ တရားမည္သည္ မရွိဟုဆိုပါသည္။ ၿမတ္စြာဘုရား တရားေတာ္တိုင္း၊ သုတ္ေတာ္တိုင္း သစၥာေလးပါးႏွင့္ မကင္းႏိုင္။ တစ္နည္းမဟုတ္၊ တစ္နည္း သစၥာေလးပါး ပါသည္ခ်ည္းပင္ၿဖစ္သည္။ ငါးရာ့ငါးဆယ္ ဇတ္ေတာ္မ်ားမွာပင္ အဆံုး၌ သစၥာကိုၿပ၍ ေဟာပါသည္။ ထုိ့ေၾကာင့္ သစၥာေလးပါးတရားဟု အမည္ေခၚရလွ်င္ တရားေတာ္တိုင္းကိုပင္ ေခၚရေပလိမ့္မည္။
ဓမၼစၾကာတရားေတာ္မွာ သစၥာေလးပါးသာမက အစြန္းတရားႏွစ္ပါး၊ မဇၥ်ိမပဋိပဒါ တရားမ်ားလည္း ပါသည္။ အထူးအားၿဖင့္ တရားစက္ၾကီးသည္ ဘုရားအဆူဆူ ပြင့္ေတာ္မူတိုင္း လည္ပတ္၍ေနရာ ထိုဘုရားမ်ား ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူလွ်င္ လည္ပတ္မွု ရပ္နားသြားပါသည္။ ကႆပၿမတ္စြာဘုရား ရွိေတာ္မူစဥ္ လည္ပတ္ ေနေသာ တရားစက္ၾကီးသည္ ကႆပ ၿမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူသြားေသာအခါ လည္ပတ္မွု ရပ္နားသြားေတာ့၏။
ယခု ေဂါတမၿမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေတာ္မူေသာအခါ ထိုရပ္နားေနေသာ တရားစက္ၾကီးကို ပဥၥဝဂၢီ ငါးဦးတို့ေရွ့တြင္ စတင္၍ႏွိုးကာ လည္ေစေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထိုတရားစက္ၾကီးသည္ အယုတ္တရားၿပကာ မဇၥ်ိမပဋိပဒါႏွင့္ သစၥာေလးပါးတည္းဟူေသာ စက္အကန့္မ်ားၿဖင့္ လည္ခဲ့သၿဖင့္ ဓမၼစကၠပတၱန တရားစက္ကို လည္ေစေသာ တရား၊ အတိုခ်ဳပ္ ဓမၼစၾကာတရားဟု ေခၚရပါသည္။
ေရစက္။
ေရွးေရွးဘဝမ်ားက အတူကုသိုလ္ၿပဳခဲ့၊ ဆုေတာင္းဆုယူ ၿပဳခဲ့ဖူးၾကသည္ကိုပင္ ေရစက္ဆံုသည္ဟု ေၿပာဆိုၾကပါသည္။ ကုသိုလ္အတူၿပဳ၍ စိတ္တူကိုယ္တူ ေရစက္ခ်ခဲ့ၾကသည္ကို ဆိုလိုပါသည္။ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာ မိသားစုအၿဖစ္ ေတြ႕ၾက၊ ၾကံဳၾကလိုလွ်င္ (၁) သမသဒၶါ= ယံုၾကည္မွုတူမွ်ၿခင္း၊ (၂) သမသီလ= အက်င့္သီလတူမွ်ၿခင္း၊ (၃)သမစာဂ= စြန့္ၾကဲလွဴဒါန္းမွု တူမွ်ၿခင္းႏွင့္ (၄) သမပညာ= ကမၼသကတပညာ= အသိဉာဏ္ခ်င္း တူမွ်ၿခင္းရွိဖို့ လိုအပ္ေၾကာင္း ဘုရားေဟာရွိခဲ့ပါသည္။
အလြန္ တူမွ်ႏိုင္ခဲပါသည္။ ဘုရားေလာင္းႏွင့္ ယေသာ္ဓရာ အေလာင္းတုိ့ပင္ အတူတကြ ဆုေတာင္းခဲ့ေသာ္လည္း ဘဝတိုင္း မေတြ႕ရ။ မဆံုဆည္းရပါ။ ဤသည္မွာ ဘုရားေလာင္း၏ သဒၶါ၊ သီလ၊ စာဂ၊ ပညာ တုိ့ကို ယေသာ္ဓရာ အေလာင္းက မမီွႏိုင္၍ ၿဖစ္ပါသည္။ အရွင္မဟာကႆပ အေလာင္းႏွင့္ ဘဒၵါကာပိလာနီ အေလာင္းမွာ အားလံုးတူညီ၍ လူ့ၿပည္တြင္လည္းေကာင္း၊ နတ္ၿပည္၊ ၿဗဟၼာၿပည္တို့တြင္ လည္းေကာင္း၊ ေနာက္ဆံုး နိဗၺာန္ဝင္ရာမွာလည္းေကာင္း မကြဲမကြာ ၿဖစ္ရေၾကာင္း အဆိုရွိပါသည္။ ၎ကိုပင္ ေရစက္ဆံုသည္ဟု မွတ္သားႏိုင္ပါသည္။
အေၿခြအရံမရွိ၊ အထီးက်န္ၿဖစ္ရၿခင္း။
တခ်ိဳ့မိဘမ်ားမွာ အထီးက်န္ေနၾကရပါသည္။ သားသမီးမ်ားမွာ ၎တို့ႏွင့္ အတူေနေပးၿခင္းမရွိပါ။ အိမ္ေဖာ္ေခၚထားေသာ္လည္း ၾကာရွည္မေနပါ။ တခ်ိဳ့ကထြက္ေၿပးပါသည္။ ထို့ကဲ့သို့ အထီးက်န္ေနရသည္မွာ (၁) မည္သည့္ အကုသိုလ္ေၾကာင့္ ၿဖစ္ပါသနည္း။ (၂) ဘဝက ကုသိုလ္ၿပဳရာမွာ မည္သည့္ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ ရွိခဲ့၍ ၿဖစ္ပါသနည္း။ (၃) ထိုအကုသိုလ္ ပေပ်ာက္ရန္ မည္သို့ ကုသိုလ္ ၿပဳရပါမည္နည္း။
အတၱနာဝ ဒါနံေဒတိ၊ ပရံန သမာဒ ေပတိ၊ ေသာနိဗၺတၱနိဗၺတၱ ႒ာေန ေဘာဂ သမၸဒံ လဘတိ၊ ေနာ ပရိဝါရ သမၸဒံ (ဓမၼပဒ၊ ႒၊ ၁၃၉) ဟူေသာ ဘုရားေဟာအရ ေရွးေရွးကုသိုလ္ၿပဳစဥ္က ကိုယ္သာလွ်င္ အလွဴေပးသည္။ သူတပါး အလွဴေပးရန္ မတိုက္တြန္းခဲ့။ ထိုသူအက်ိဳးေပးေသာအခါ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာႏွင့္ ၿပည့္စံုေသာ္လည္း အၿခံအရံ မရွိ။ အထီးက်န္ ၿဖစ္ရတက္သည္။ ထိုေဟာထားခ်က္အရ ကိုယ္သာလွဴၿပီး သူတစ္ပါးကို လွဴရန္ တုိက္တြန္းၿခင္း၊ ေဆာ္ၾသၿခင္း မၿပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ထို့ေၾကာင့္ ဒါနၿပဳရာ၌ မိမိက ေရွ့သြားေခါင္းေဆာင္ၿပဳကာ အၿခားအေဖာ္။ အေပါငး္အသင္းမ်ားအားလည္း လွဴဒါန္းရန္ တုိက္တြန္းၿခင္း၊ ေဆာ္ၾသၿခင္းၿပဳေပးရန္ လို္အပ္ပါသည္။ ဤမ်က္ေမွာက္ဘဝတြင္ အားကိုးရာမဲ့သူမ်ားအား ကူညီၿခင္း၊ ေပးကမ္းၿခင္း၊ ေကၽြးေမြးၿခင္းမ်ား ၿပဳလုပ္လွ်င္ ေစတနာအေလွ်ာက္ အၿခံအရံမ်ား ၿဖစ္ထြန္းလာႏိုင္သည္ဟု ဆိုေပသည္။ ၾကိဳးစား၍ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းမွုကို ၿပဳလုပ္ပါဟု တုိက္တြန္းလိုပါသည္။
(ဘာသာေရးၿပႆနာမ်ား) ဘဒၵႏ ၱတိေလာကသာရ
"စတုသစၥဝိနိမုေတၱာ ဓေမၼာနာမ နတၳိ" သစၥာေလးပါးမွ လြတ္ေသာ တရားမည္သည္ မရွိဟုဆိုပါသည္။ ၿမတ္စြာဘုရား တရားေတာ္တိုင္း၊ သုတ္ေတာ္တိုင္း သစၥာေလးပါးႏွင့္ မကင္းႏိုင္။ တစ္နည္းမဟုတ္၊ တစ္နည္း သစၥာေလးပါး ပါသည္ခ်ည္းပင္ၿဖစ္သည္။ ငါးရာ့ငါးဆယ္ ဇတ္ေတာ္မ်ားမွာပင္ အဆံုး၌ သစၥာကိုၿပ၍ ေဟာပါသည္။ ထုိ့ေၾကာင့္ သစၥာေလးပါးတရားဟု အမည္ေခၚရလွ်င္ တရားေတာ္တိုင္းကိုပင္ ေခၚရေပလိမ့္မည္။
ဓမၼစၾကာတရားေတာ္မွာ သစၥာေလးပါးသာမက အစြန္းတရားႏွစ္ပါး၊ မဇၥ်ိမပဋိပဒါ တရားမ်ားလည္း ပါသည္။ အထူးအားၿဖင့္ တရားစက္ၾကီးသည္ ဘုရားအဆူဆူ ပြင့္ေတာ္မူတိုင္း လည္ပတ္၍ေနရာ ထိုဘုရားမ်ား ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူလွ်င္ လည္ပတ္မွု ရပ္နားသြားပါသည္။ ကႆပၿမတ္စြာဘုရား ရွိေတာ္မူစဥ္ လည္ပတ္ ေနေသာ တရားစက္ၾကီးသည္ ကႆပ ၿမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ စံေတာ္မူသြားေသာအခါ လည္ပတ္မွု ရပ္နားသြားေတာ့၏။
ယခု ေဂါတမၿမတ္စြာဘုရား ပြင့္ေတာ္မူေသာအခါ ထိုရပ္နားေနေသာ တရားစက္ၾကီးကို ပဥၥဝဂၢီ ငါးဦးတို့ေရွ့တြင္ စတင္၍ႏွိုးကာ လည္ေစေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ ထိုတရားစက္ၾကီးသည္ အယုတ္တရားၿပကာ မဇၥ်ိမပဋိပဒါႏွင့္ သစၥာေလးပါးတည္းဟူေသာ စက္အကန့္မ်ားၿဖင့္ လည္ခဲ့သၿဖင့္ ဓမၼစကၠပတၱန တရားစက္ကို လည္ေစေသာ တရား၊ အတိုခ်ဳပ္ ဓမၼစၾကာတရားဟု ေခၚရပါသည္။
ေရစက္။
ေရွးေရွးဘဝမ်ားက အတူကုသိုလ္ၿပဳခဲ့၊ ဆုေတာင္းဆုယူ ၿပဳခဲ့ဖူးၾကသည္ကိုပင္ ေရစက္ဆံုသည္ဟု ေၿပာဆိုၾကပါသည္။ ကုသိုလ္အတူၿပဳ၍ စိတ္တူကိုယ္တူ ေရစက္ခ်ခဲ့ၾကသည္ကို ဆိုလိုပါသည္။ ဘဝေပါင္းမ်ားစြာ မိသားစုအၿဖစ္ ေတြ႕ၾက၊ ၾကံဳၾကလိုလွ်င္ (၁) သမသဒၶါ= ယံုၾကည္မွုတူမွ်ၿခင္း၊ (၂) သမသီလ= အက်င့္သီလတူမွ်ၿခင္း၊ (၃)သမစာဂ= စြန့္ၾကဲလွဴဒါန္းမွု တူမွ်ၿခင္းႏွင့္ (၄) သမပညာ= ကမၼသကတပညာ= အသိဉာဏ္ခ်င္း တူမွ်ၿခင္းရွိဖို့ လိုအပ္ေၾကာင္း ဘုရားေဟာရွိခဲ့ပါသည္။
အလြန္ တူမွ်ႏိုင္ခဲပါသည္။ ဘုရားေလာင္းႏွင့္ ယေသာ္ဓရာ အေလာင္းတုိ့ပင္ အတူတကြ ဆုေတာင္းခဲ့ေသာ္လည္း ဘဝတိုင္း မေတြ႕ရ။ မဆံုဆည္းရပါ။ ဤသည္မွာ ဘုရားေလာင္း၏ သဒၶါ၊ သီလ၊ စာဂ၊ ပညာ တုိ့ကို ယေသာ္ဓရာ အေလာင္းက မမီွႏိုင္၍ ၿဖစ္ပါသည္။ အရွင္မဟာကႆပ အေလာင္းႏွင့္ ဘဒၵါကာပိလာနီ အေလာင္းမွာ အားလံုးတူညီ၍ လူ့ၿပည္တြင္လည္းေကာင္း၊ နတ္ၿပည္၊ ၿဗဟၼာၿပည္တို့တြင္ လည္းေကာင္း၊ ေနာက္ဆံုး နိဗၺာန္ဝင္ရာမွာလည္းေကာင္း မကြဲမကြာ ၿဖစ္ရေၾကာင္း အဆိုရွိပါသည္။ ၎ကိုပင္ ေရစက္ဆံုသည္ဟု မွတ္သားႏိုင္ပါသည္။
အေၿခြအရံမရွိ၊ အထီးက်န္ၿဖစ္ရၿခင္း။
တခ်ိဳ့မိဘမ်ားမွာ အထီးက်န္ေနၾကရပါသည္။ သားသမီးမ်ားမွာ ၎တို့ႏွင့္ အတူေနေပးၿခင္းမရွိပါ။ အိမ္ေဖာ္ေခၚထားေသာ္လည္း ၾကာရွည္မေနပါ။ တခ်ိဳ့ကထြက္ေၿပးပါသည္။ ထို့ကဲ့သို့ အထီးက်န္ေနရသည္မွာ (၁) မည္သည့္ အကုသိုလ္ေၾကာင့္ ၿဖစ္ပါသနည္း။ (၂) ဘဝက ကုသိုလ္ၿပဳရာမွာ မည္သည့္ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ ရွိခဲ့၍ ၿဖစ္ပါသနည္း။ (၃) ထိုအကုသိုလ္ ပေပ်ာက္ရန္ မည္သို့ ကုသိုလ္ ၿပဳရပါမည္နည္း။
အတၱနာဝ ဒါနံေဒတိ၊ ပရံန သမာဒ ေပတိ၊ ေသာနိဗၺတၱနိဗၺတၱ ႒ာေန ေဘာဂ သမၸဒံ လဘတိ၊ ေနာ ပရိဝါရ သမၸဒံ (ဓမၼပဒ၊ ႒၊ ၁၃၉) ဟူေသာ ဘုရားေဟာအရ ေရွးေရွးကုသိုလ္ၿပဳစဥ္က ကိုယ္သာလွ်င္ အလွဴေပးသည္။ သူတပါး အလွဴေပးရန္ မတိုက္တြန္းခဲ့။ ထိုသူအက်ိဳးေပးေသာအခါ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာႏွင့္ ၿပည့္စံုေသာ္လည္း အၿခံအရံ မရွိ။ အထီးက်န္ ၿဖစ္ရတက္သည္။ ထိုေဟာထားခ်က္အရ ကိုယ္သာလွဴၿပီး သူတစ္ပါးကို လွဴရန္ တုိက္တြန္းၿခင္း၊ ေဆာ္ၾသၿခင္း မၿပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္ ၿဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ထို့ေၾကာင့္ ဒါနၿပဳရာ၌ မိမိက ေရွ့သြားေခါင္းေဆာင္ၿပဳကာ အၿခားအေဖာ္။ အေပါငး္အသင္းမ်ားအားလည္း လွဴဒါန္းရန္ တုိက္တြန္းၿခင္း၊ ေဆာ္ၾသၿခင္းၿပဳေပးရန္ လို္အပ္ပါသည္။ ဤမ်က္ေမွာက္ဘဝတြင္ အားကိုးရာမဲ့သူမ်ားအား ကူညီၿခင္း၊ ေပးကမ္းၿခင္း၊ ေကၽြးေမြးၿခင္းမ်ား ၿပဳလုပ္လွ်င္ ေစတနာအေလွ်ာက္ အၿခံအရံမ်ား ၿဖစ္ထြန္းလာႏိုင္သည္ဟု ဆိုေပသည္။ ၾကိဳးစား၍ ေပးကမ္းလွဴဒါန္းမွုကို ၿပဳလုပ္ပါဟု တုိက္တြန္းလိုပါသည္။
(ဘာသာေရးၿပႆနာမ်ား) ဘဒၵႏ ၱတိေလာကသာရ
Read more...
သိပၸံပညာဟာ ၂၀ရာစု အေစာပုိင္းမွာ အလွမ္းက်ယ္ၾကီး ခုန္ေက်ာ္လုိက္ျပီး ပထမဦးဆုံးအေနနဲ႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြကုိ အရင္ကသူတုိ႔နားမလည္ခဲ့တဲ့ အထက္က ကိစၥေတြကုိ နားလည္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ေပးလုိက္တယ္။ ဒီစာတမ္းဟာ ၂၀ရာစု ေမာ္ဒန္သိပၸံက လူ၀င္စားျခင္းကုိ ဘယ္လုိသက္ေသျပႏုိင္သလဲဆုိတာ ရွင္းလင္းထားျခင္းျဖစ္တယ္။ သိပၸံပညာရဲ႔ ၂၀ရာစု ခုန္ေက်ာ္မွဳဟာ အဓိက က်တဲ့ ပါရာဒုိင္းေျပာင္းလဲျခင္းကုိ ျဖစ္ေစတယ္။ (အေတြးအျမင္၊ နားလည္ လက္ခံမွဳ၊ အမွန္တရားအေပၚ သိျမင္မွဳေတြ သိသာစြာ ေျပာင္းလဲတယ္။)
ဒါေတြဟာ သိပၸံပညာရဲ႔ အေျခခံအုတ္ျမစ္ကုိ လုံး၀ ေျပာင္းလဲသြားေစတယ္။ ဒါ့အျပင္ သိပၸံပညာကုိ အ၀ိဇၹာ လူသားရဲ႔ အာရုံငါးပါးခံစားမွဳကေန ေက်ာ္လြန္ေအာင္ ျမွင့္တင္ပစ္လုိက္တယ္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ရဲ႔ ေယဘုယ် အျမင္ ဟာ သုံးရာစုလုံးလုံး လႊမ္းမုိးလာတဲ့ ေရွးရုိးသိပၸံကုိ မွီခုိေနခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဒီပါရာဒုိင္းေျပာင္းလဲျခင္းက သိပၸံပညာရွင္ေတြရဲ႔ ေယဘုယ် အျမင္ေတြကုိ ရုတ္ခ်ည္း ဒုကၡ ေပးလုိက္တယ္။ သိပၸံပညာရွင္ေတြဟာ ေမာ္ဒန္သိပၸံက ေဖာ္ထုတ္လုိက္တဲ့ ပါရာဒုိင္းအသစ္နဲ႔ ကုိက္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။